Հանձնակատար Համմարբերգի զեկույցը ԵԽԽՎ մոնիտորինգի հանձնախմբին Հայաստանի իրավիճակի վերաբերյալ
Ստրասբուրգ, 15.09.2008թ.
Հանձնակատարը 2008թ. սեպտեմբերի 11-ին Փարիզում կայացած հանդիպմանը ԵԽԽՎ մոնիտորինգի հանձնախմբին զեկուցել է 2008թ. մարտի մեկի դեպքերի հետաքննության ուղղությամբ զարգացումների և նշված դեպքերի հետևանքով ազատությունից զրկված անձանց վերաբերյալ։ Նա ողջունել է առաջընթացը առաջին հարցի առնչությամբ, բայց շարունակում է մտահոգվել կալանավորների խնդրով (ըստ էության նրանք բոլորը ընդդիմության կողմնակիցներ են կամ ընդդիմության հայտնի գործիչներ) և մարտի 1-ի իրադարձությունների հետ կապված քրեական արդարադատության գործընթացով։
Մարտի մեկի փաստերի հայտնաբերման նպատակով անկախ փորձագետների խումբ ստեղծելու մասին Հանձնակատարի առաջարկն արժանացվավ Հայաստանի համապատասխան դերակատարների հավանությանը։ Այս խնդրի շուրջ խորհրդակցությունները շարունակվում են։ Հանձնակատարը վստահ է, որ փաստերի հայտնաբերումը կնպաստի մարտի մեկի իրադարձությունների հետևանքով հայ ժողովրդի կրած ուժեղ ցնցումից ապաքինմանը։ Ուստի շատ կարևոր է, որ փորձագետների խմբի զեկույցը հրապարակվի։
Յոթ մարդ մնում են նախնական կալանքի տակ, 14 կալանավորների վերաբերյալ դատական վարույթները ընթացքում են, իսկ 39 մարդ ազատազրկվել է։ Մոտ 41 մարդ ենթարկվել է անազատություն չենթադրող միջոցների, օրինակ՝ փորձաշրջանի կամ տուգանքի, հիմնականում դատական արագ ընթացակարգով։ 19 անձի հետապնդման դեպքերը հիմնված են եղել միայն ոստիկանության վկայության վրա։ Հանձնակատարը նկատել է, որ 2008թ. մարտի սկզբին մի քանի մարզային դատախազներին Հատուկ քննչական ծառայության պետի ուղղած նամակում ավելի շուտ ընդդիմության հավաքներին մասնակցած անձանց, քան կոնկրետ գործողությունների մասին տեղեկություններ հավաքելու խնդրանքը հարցեր է առաջացնում այս հետաքննության նպատակի և բնույթի վերաբերյալ։ Ըստ Հայաստանի իշխանությունների բոլոր նախնական քննությունները ավարտվել են։
Մոնիտորինգի հանձնախումբը Հանձնակատարի ներկայացրած տեղեկատվությունն ընդունել է ի գիտություն։ Հարցերը կընդգրկվեն Ստրասբուրգում կայանալիք ԵԽԽՎ մոնիտորինգի հանձնախմբի հաջորդ հանդիպման օրակարգում՝ ԵԽԽՎ նստաշրջանի շաբաթվա ընթացքում (2008թ. սեպտեմբերի 29-հոկտեմբերի 3-ը)։
Comments